چکیده تحقیق پایانی (تبیین مسأله جبر و اختیار بر اساس روایت امام هادی علیه السلام در تحف العقول)
یکی از مسائلی که از دیرباز آدمیان را به تأمّل واداشته است، مسئله، جبر و اختیار است. پرسش اساسی در این بحث آن است که آیا انسان، در انجام اعمال ارادی خود، مختار است یا آن که مجبور است و هیچ اختیاری ندارد؟ برای پاسخ به این سوال ، نظریه ی جبر و تفویض و امر بین الامرین وجود دارد در این پژوهش سعی شده است دیدگاه امام هادی علیه السلام راجع به مساله ی جبر و تفویض و امر بین الامرین شرح داده شود. بر اساس روایت امام هادی علیه السلام و با استفاده از آیات قرآن، و حدیث معروفی از امام صادق علیه السلام نظریهی جبر و تفویض را رد شده است. جبر را به این دلیل رد کرده اند که قائل به عقیده جبر یا گرفتار ظالم دانستن خدا یا تکذیب و دروغ دانستن قول خدا است که هر دو باطل است. و رد تفویض به این دلیل است که معتقد به آن، عجز را برای خداوند اثبات میکنند و قدرت تامه او را درباره امور بندگان از حضرتش سلب مینمایند. پیامد چنین اعتقادی انکار عمومیت قدرت خداوند است. در قسمت آخر نامه، امام هادی علیه السلام، با استفاده از عناوینی مانند استطاعت و قضا و قدر و مسالهی امتحان و آزمایش، جبر و تفویض را رد کرده و امر بین الامرین را به اثبات رساندهاند.
کلیدواژهها: جبر، تفویض، اختیار، امر بین الامرین، امام هادی علیه السلام