چهارمین جلسه تفسیر موضوعی قرآن کریم
برگزاری چهارمین جلسه تفسیر موضوعی قرآن کریم
باحضور حجت الاسلام و المسلمین حجت الله رحمانی
توسط کانون پژوهش مدرسه علمیه حضرت فاطمه محدثه سلام الله علیها اصفهان
در 17 آبان 1395چهارمین جلسه سلسله مباحث تفسیر موضوعی قرآن کریم
با حضور استاد محترمِ تفسیر تخصصی و تفسیر نهج البلاغه جامعه القرآن اصفهان
و حافظ کل قرآن،
حجت الاسلام، حجت الله رحمانی توسط
کانون پژوهش مدرسه علمیه حضرت فاطمه محدثه سلام الله علیها اصفهان برگزار شد.
استاد محترم ضمن بیان توضیحاتی پیرامون آیات الاحکام قرآن
به تفسیر موضوعی ذیل آیات 163-166 سوره اعراف پرداخت
و بیان داشت: در این آیات “اصحاب السبت” اصحابی بودند
که طبق فرمان الهی نباید روز شنبه ماهی می گرفتند.
ولی با این فرمان الهی مخالفت کردند و روز شنبه با هر روشی بود
حوضچه هایی در ساحل درست می کردند، که راه به دریا داشت و ماهی صید می کردند.
طبق فرمایش خداوند متعال، در این ماجرا افراد سه گروه شدند:
گروهی امر به معروف و نهی از منکر می کردند (که این کارها حرام است انجام ندهید).
گروه دوم معترضان به دسته ی اول مبنی بر این که ارزش ندارد شما برای ماهی نگرفتن امر به معروف می کنید.
گروه سوم افرادی که مرتکب سرپیچی از دستورات الهی شدند.
بر این اساس، گروه دوم و سوم با هم عذاب شدند.
وی در ادامه، اظهار داشت: از داستان اصحاب سبت دو نکته بسیار مهم فهمیده می شود:
نکته ی اول این که این آیه در مورد امتحان الهی است.
امتحان در جایی است که زمینه ی لغزش وجود داشته باشد.
اگر زمینه ی لغزشی وجود نداشته باشد،
به یقین خداوند مقدماتی را ایجاد می کند که در آن زمینه ی لغزش وجود داشته باشد.
در این داستان نیز روزهای شنبه ماهی فراوان بود و روزهای دیگر ماهی زیاد نبود.
همین امر باعث امتحان الهی آنها شد.
بنابر این نکته، اگر زمینه ی لغزش وجود نداشته باشد، امتحان معنی ندارد.
وی در ادامه با بیان این که موضوع تفسیر آیات ( 163-166) سوره ی اعراف،
امتحان و آزمایش الهی است، به ذکر نکته دوم پیرامون این آیات پرداخت.
نکته دوم ” امربه معروف و نهی از منکر” است.
مراجع عظام تقلید با استناد به این آیات شریفه می فرمایند:
یکی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر “احتمال تاثیر و اثر بخشی” است.
حجت الاسلام رحمانی در ادامه ی بحث امر به معروف به معنای “تاثیر و اثر بخشی امر به معروف” پرداخت و بیان داشت:
در این مبحث وقتی از تأثیر صحبت می شود،
تاثیر به صورت صد در صد جای بحث ندارد.
وی ادامه داد: افرادی که در ماجرای اصحاب سبت، امر به معروف و نهی از منکر می کردند،
دو دلیل داشتند: “معذرهً الی ربکم” و “لعلهم یتقون".
با این توضیح که روز قیامت عذری باشد که امر به معروف کردیم و افراد گنهکار عذری نداشته باشند
و بگویند کسی به ما نگفت.
دلیل دیگر این که این عمل امر به معروف، شاید اثری داشته باشد
که همان وقت مقابل چشم ما نباشد، ولی در خلوت خود، به آن توجه کند.
در شرایط و روش امر به معروف باید دقت شود.
استاد محترم در ادامه به انتخاب موضوع و شرایط انتخاب موضوع پرداخت و گفت:
موضوعی انتخاب شود که ضمن علاقه و سابقه ذهنی، کاربردی هم باشد.
یعنی دغدغه ی ذهنی شما باشد و به سوالات بی جواب ذهنتان پاسخ داده شود.
در پایان این جلسه، استاد رحمانی ضمن معرفی تفاسیر موضوعی قرآن کریم،
از طلاب محترم در خواست کرد: هفته آینده موضوعی را و پیرامون آیات مربوطه ی آن فکر کنند.